Varis, bacaklarda bulunan toplardamarların genişlemesi sonucu ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. Normalde bacaklardaki toplardamarlar gözle görünmez ve elle hissedilmez. Ancak toplardamarların genişlemesi durumunda, varisli damarlar koyu renk alarak hem elle hissedilir hale gelir hem de gözle görülür. Bu damarların görevi, kirli kanı akciğerlere ve kalbe taşımaktır. Toplardamarların içerisinde, kanın yerçekimi etkisiyle aşağıya değil yukarıya doğru gitmesini sağlayan kapaklar bulunur. Bu kapaklar sayesinde kan bacaklarda birikmez, yukarı doğru taşınır. Ancak damarlar görevini yerine getiremezse, kan birikerek damarların kıvrımlı ve şişkin hale gelmesine neden olur. Bu durum iç varis olarak da bilinir ve tedavi edilmesi gerekir. Varis, genellikle 20-70 yaş arasındaki insanlarda sıkça görülür ve toplumun %50'sinden fazlasını etkiler.

Halk arasında "iç varis" olarak bilinen bu tür, bacakların iç kısımlarında bulunan ana toplardamarlarda görülür. Kanın yukarıya doğru akciğer ve kalbe ulaşmadan geri kaçması sonucu bacaklarda şişlik ve ağrı ortaya çıkar. Tedavi edilmesi gerekir.

Bacaklardaki toplardamarların içerisindeki kanın yerçekimi nedeniyle ayaklara doğru gitmesi sonucu damarlar şişer. Bu durum damarların kıvrılmasına ve kabarmasına neden olur.

Bu tür varisler cilt yüzeyinde, genellikle mor veya kırmızı ince damarlar şeklinde görülür. Büyük bir ağrı yapmaz ancak estetik açıdan rahatsız edici olabilir.

Toplumumuzda sıkça görülen bir rahatsızlıktır ve birçok nedeni vardır. Özellikle kilolu kadınlarda daha sık görülür. Ailesinde varis olan kişilerde risk daha fazladır. Sürekli ayakta kalma veya oturarak çalışmanın da varis oluşumunda etkili olduğu bilinmektedir. Kuaförler, şoförler, şişman ve yaşlı hastalarda daha sık görülür. Hamilelik döneminde hormon değişiklikleri nedeniyle de kadınlarda yaygındır.

Ayakta duran veya oturarak çalışan kişiler, her fırsatta ayaklarını yukarı kaldırarak kan dolaşımını düzenlemelidir. Hamile kadınlar da sık sık ayaklarını yukarı uzatmalıdır. Yürüyüş ve yüzme gibi sporlar varisin oluşumunu ve ilerlemesini önlemekte etkilidir. Hareketsiz bir yaşam tarzından uzak durulmalıdır. Kadınlar yüksek topuklu ayakkabılar giymemelidir. Aşırı sıcak su varisin ilerlemesine neden olabilir. Varis çorabı adı verilen özel üretilen çoraplar kullanılmalıdır.

Ailenizde genetik olarak varis hastalığı varsa daha dikkatli olmalısınız. Sürekli hareketsizlik varise neden olabilir. Otururken veya ayakta dururken ayaklarınızı sık sık hareket ettirin. Düzenli egzersiz yapın, yüzme veya yürüyüş gibi aktivitelerde bulunun. Sigara ve alkol kullanımı varis oluşumunda etkili olabilir. Dar pantolonlar giymeyin. Yatağınızın ortopedik olmasına dikkat edin. Kaplıca veya sauna gibi sıcak yerlerden uzak durun. Dengesiz beslenme ve bol katı hayvansal yağlar varise neden olabilir. Kilo almamaya özen gösterin.

Genetik olarak aile büyüklerinde varis olan kişiler, yüksek basınçlı olmayan varis çoraplarını kullanmalıdır. Varis çorabı yatarken çıkarılmalı ve gün içinde giyilmelidir. Tedavi edilmediğinde varis hayat kalitesini olumsuz yönde etkiler. Günümüzde varis tedavisinde çeşitli yöntemler uygulanmaktadır.

Varis hastalığını tamamen tedavi edici bir yöntem değildir, sadece ilerlemesini önler.

1 mm ve daha küçük olan damarlar için uygulanan tedavi yöntemidir. Kılcal damarların lazer ışınlarıyla yakılması sonucu cilde herhangi bir müdahale olmadan tedavi edilir.

1-3 mm arasındaki varisler için uygulanır. Küçük bir iğneyle damarın içine madde enjekte edilerek yapılır.

Bu işlem bir iğne ile damar içine girilerek yapılır. Lazer ışığı sayesinde damar yakılır. Lokal anestezi altında yapılır ve ağrı hissedilmez. Varislerin çokluğuna ve büyüklüğüne göre 30-60 dakika arasında sürer.

Varisler hem kötü bir görünüme sahip olabilir hem de şiddetli ağrılara neden olabilir. Bu yüzden ameliyat ile varisler alınır.